• Buğday, insan yaşamını ekonomik ve kültürel olarak etkilerken, insan da buğdayın evrimini etkilemiştir. İlk tarım köylerinde ekilen iki çeşit buğday vardır; bunlar Siyez ve Gernik (Garıklı, Kavılca, Spelt) dir. Bu buğday türleri yabani atalarına göre biraz daha iri taneli ama kavuzlu ve başağı taşıyan sapları yarı kırılgan yapıdadır. Daha sonraki dönemlerde ise iri taneli, uzun boylu ve kavuzsuz ki bu nedenle işlenmesi daha kolay iki tür ortaya çıkmıştır. Bunlar Makarnalık Buğday ve ekmeklik buğdaydır. Bugün tüm Dünya'da ekimi yaygın olarak yapılan bu iki türdür.

  Einkorn, Almanca “tek çekirdek” “küçük kızıl buğday” anlamına gelmektedir. Bu tahıl adını her bir başakçıkta tek bir tanenin bulunmasından ya da tahılın çevresini saran kavuzdan almıştır. Günümüzden 12 bin yıl önce yetiştirilen Siyez (einkorn) buğdayın atası olarak bilinmektedir. Bir set kromozomu erkek, diğerini ise dişi atasından almaktadır.

  Buğdayın atası olarak bilinen Siyez (Einkorn) dünyada ilk kez Urfa'daki Karacadağ'da kültüre alındığı ve tüm dünyaya buradan yayıldığı kabul edilmektedir. 

  Bugün geleneksel anlamda Siyez (Einkorn) Akdeniz Bölgesi'nde (Türkiye, Güney İtalya, Güney Fransa, İspanya, Fas) ve balkan ülkelerinde, yabani Siyez (Einkorn) “Bereketli Hilal” bölgesi olarak adlandırılan Dicle ve Fırat bölgelerinin doğusunda yetişmektedir. 

  Kromozom sayısına göre 2n-14, 2n-28 2n-42 olmak üzere üç gruba ayrılır. Siyez türü einkorn olarak adlandırılmakta olup; 2n-14 kromozom yapısına sahip kavuzlu formudur. Binlerce yıl önceki formunu muhafaza eden nadir ürünlerden birisidir.

  Siyez antik çağlardaki formunu koruyarak günümüze kadar ulaşımı nadir tarım kültürü mirasları arasındadır. Başakçıkları tek taneli ve kavuzlu bir yapıya sahiptir. Kavuz taneyi sıkıca sardığından, diğer buğday türlerinden farklı olarak hasat ve harman sırasında ayrılmamaktadır. Bu nedenle bu buğday türleri depolandığında ve tarlaya ekildiğinde zararlılara karşı kendilerini koruyabilirler.

  Taneler sıkı yapılı ve camsıdır. Siyez buğdayı soğuk ve sıcağa, hastalıklara, zararlılara ve besin maddesi az olan fakir topraklara karşı daha toleranslı bir türdür. Günümüzde iklim değişiklikleri ve küresel ısınmayı da dikkate aldığımızda diğer ekmeklik ve makarnalık buğdaylara göre verimi az olmasına karşın olumsuz şartlara daha dayanıklı olduğu yapılan çalışmalarda tespit edilmiştir.

  Siyez buğdayının çok düşük verimli olmasına rağmen, besleyici niteliklerinin yüksek ve tarımının az masraflı olması, uyum yeteneği sayesinde, hastalıklara ve zararlılara karşı direnç göstermesi ve organik tarımın gelişmesi bu buğdaya ilginin artmasına neden olmuştur